Kara Delik Nedir, Nasıl Oluşur, Güneş Kara Delik Olur mu?

Kara delikler, uzayda çok yoğun hatta sonsuz yoğunlukltaki yerçekimi bölgeleri olarak tanımlanabilir. Kara deliklerde kadar yoğun bir çekim gücü vardır ki çevresindeki her şeyi içine çekebilecek güce sahip olur, nesneleri bırakın ışık bile kaçamaz, zaten adının "kara" olmasının sebebi, etraflarına giren ışığı emmeleri ve hiçbir şeyin içlerinden kaçamamasıdır. Işık, kara delik olay ufku olarak bilinen sınırdan geçtikten sonra geri dönüşü olmayacak şekilde içeri doğru çekilir ve dışarı çıkamaz.

Işık bile kaçamıyorsa varlığını nasıl biliyoruz dediğinizi duyar gibiyim.

Kara delikler, ışığı bile kendine çekebilecek kadar güçlü bir çekim alanına sahip oldukları için görülemezler. Ancak, etraflarındaki gaz ve tozun kara deliğe düşmeden önce ısınarak parlak hale gelmesi, onların varlığını belirli durumlarda gözlemlememize olanak tanır. Olay ufku (Event Horizon), kara deliklerin dış çeperini oluşturan hayali bir sınırdır ve kara deliğin çekim etkisinin neden olduğu bükülmüş uzay-zamanın bir sonucudur.

Peki kara delik nasıl oluşur?

Genellikle çok büyük kütleli yıldızların içerisindeki nükleer yakıt tüketirken yıldızın çekirdeğinde yoğunlaşma meydana gelir. Yıldızın içerisindeki nükleer füzyon süreci sona erdiğinde, dış katmanlar dışarıya doğru genişlerken, iç çekirdek çökmeye başlar. Eğer yıldızın çekirdeği yaklaşık 3 ila 20 Güneş kütlesi arasında ise nötron yıldızı oluşur. Ancak, yıldızın çekirdeği 20 Güneş kütlesi ve üzeri ise içeride yoğunlaşma bir noktada durur ve kara delik oluşur.

Samanyolu Galaksisi'nin merkezinde de büyük olasılıkla bir süper kütleli kara delik bulunmaktadır ve bu kara delik, Sagittarius A* (Sgr A*) olarak adlandırılır. Sgr A*, tahmin edilen kütlesi milyonlarca Güneş kütlesine ulaşan bir süper kütleli kara deliktir. Bu kara deliğin varlığı, galaksimizin yıldızların hareketlerini gözlemleyerek ve çevresinden gelen radyasyonu analiz ederek tespit edilmiştir. Sgr A* Dünya'dan yaklaşık olarak 25-30 bin ışık yılı uzaklıktadır, yani hiçbir zaman Dünya'yı yutması beklenmiyor.

Güneş bir kara delik olur mu?

Güneş'ten bir kara delik oluşmaz çünkü Güneş, orta büyüklükte bir yıldızdır ve kara delik oluşumu için gerekli olan kütle sınırının altında kabul ediliyor. Güneş şu andaki halinden birkaç kat daha büyük olsaydı bir nötron yıldızı, 20 kat daha büyük olsaydı bir kara delik oluşturabilirdi.

Ancak bu Güneş'in büyümediği anlamına gelmiyor, Güneş şu anda da ölçemeyeceğimiz kadar yavaş bir süreçte büyüyor, nükleer yakıtını tükettikçe, yani hidrojeni helyuma çevirdikçe büyüyecek önce bir kırmızı dev olacak, yani Güneş milyarlarca yıl sonra Dünya'yı içine alacak kadar büyüyecek ve ardından içe doğru çökerek bir beyaz cüce haline gelecek.