top of page

Havaya, Suya, Toprağa Cemre Düştü...

  • Yazarın fotoğrafı: Bilimsel Bilgisel
    Bilimsel Bilgisel
  • 20 Şub 2024
  • 1 dakikada okunur


Cemre gerçekten de düşen bir şey olmasa bile bugün havaya ilk cemre düştü. Türk ve Altay halk kültüründe ve mitolojisinde İmre, Bulgarlarda Zemire, Kumuk Türkçesinde Zemre ise Azerbaycanda Cemle ile karşılık bulan Cemre baharın gelişinin müjdecisi olarak sıcaklığın artışı olayı olarak tanımlanabilir.


Türk Dil Kurumu’na göre cemre, şubat ayında birer hafta arayla havada, suda ve toprakta oluştuğu sanılan sıcaklık yükselişi demektir. Üç cemrenin birincisi havaya (19-20 Şubat), ikincisi suya (26-27 Şubat) ve üçüncüsü de (5-6 Mart) toprağa düşer.


Aslında cemre düşmesindeki bu sıralama yine yaygın bir yanlış bilgiye de dayanıyor, cemre düşme sıralamasına göre, havanın aşağıdan değil, sanki yukarıdan aşağıya doğru ısındığı kabul ediliyor: önce hava ısınır, sonra su, en son toprak.


Gerçekte ise güneş ışınları ile önce hava değil yer ısınır, ısınan yer atmosferi ısıtır. Isınan atmosfer daha hareketli olduğu için zamanla suyu ısıtır, yani bilimsel olarak cemre sıralaması aslında yer, hava, su olmalıydı.


Cemre bir olayt olarak kabul edildiğinde Çin'de, Arap Yarımadasında, Orta Asya'da, Anadolu'da hatta Doğu Avrupa'da birbirinden farklı birçok açıklama yapılmaktadır hatta ABD’deki “Ocak erimesi” dahi cemre benzeri bir hava olayı olarak kabul edilebilir. Cemre hakkında bilinen tek şey ise çok eski tarihlerden bu yana benzer hava olayları için benzer kavramlar kullanılmasıdır.


Son olarak Arapça'dan geçen Cemre ise kor halindeki ateş ve çakıl taşı gibi anlamları bulunmaktadır. Fıkıh terimi olarak ise hacıların kurban bayramı günlerinde Mina’da attıkları küçük taşların her birini ve bu taşların atıldığı üç ayrı yeri ifade etmektedir.

コメント


bottom of page